Partnerstwo dla Pokoju

Partnerstwo dla Pokoju (ang. Partnership for Peace) – program określający szczególny rodzaj stosunków łączących państwa członkowskie NATO z państwami aspirującymi do tego miana, a także mechanizm współpracy tychże państw w zakresie ładu, bezpieczeństwa oraz stabilizacji w Europie.

Państwa członkowskie Partnerstwa dla Pokoju

Geneza

Idea „Partnerstwa dla Pokoju” była odpowiedzią na zgłaszaną przez państwa Europy Środkowo-Wschodniej od 1990 r. gotowość wstąpienia do NATO. Zgłoszona została przez amerykańskiego sekretarza obrony Les Aspina podczas konferencji ministrów obrony państw członkowskich NATO w Travemünde w październiku 1993 r. jako propozycja podpisania przez NATO umowy o współpracy obronnej z państwami Europy Środkowo-Wschodniej. Była jednocześnie sygnałem dla Federacji Rosyjskiej (sprzeciwiającej się rozszerzeniu sojuszu), iż integracja kolejnych państw z Paktem Północnoatlantyckim jest realna. Oficjalny dokument zawierający zasady i warunki uczestnictwa w „Partnerstwie dla Pokoju” został przyjęty podczas szczytu w Brukseli 10 stycznia 1994. Zaproszenie do udziału w „Partnerstwie dla pokoju” wystosowano do wszystkich państw europejskich zainteresowanych współpracą z NATO. Do połowy 1995 r. w programie „Partnerstwo dla Pokoju” brało udział 25 państw europejskich.

Uczestnictwo w „Partnerstwie dla Pokoju”

Uczestnictwo w „Partnerstwie dla Pokoju” nie było równoznaczne z gwarancjami bezpieczeństwa, jakich NATO udziela swym członkom w myśl art. 5 traktatu waszyngtońskiego. Nie stwarzało ono także formalnych przesłanek do przyjęcia do NATO, choć jak pokazuje przykład Polski, Czech i Węgier ułatwiało przystąpienie do sojuszu.

W 2010 r. do „Partnerstwa dla Pokoju” należały 22 państwa: Armenia, Austria, Azerbejdżan, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Finlandia, Gruzja, Irlandia, Kazachstan, Kirgistan, Macedonia, Malta, Mołdawia, Rosja, Serbia, Szwajcaria, Szwecja, Tadżykistan, Turkmenistan, Ukraina, Uzbekistan.

Współpraca w ramach „Partnerstwa dla Pokoju”

Cele współpracy w ramach „Partnerstwa dla Pokoju”
1. Rozwój współpracy w obszarze bezpieczeństwa
2. Zapewnienie stabilności na kontynencie poprzez: zwiększanie przejrzystości budżetów obronnych umacnianie cywilnej kontroli nad wojskiem wspólne ćwiczenia i planowanie obronne
3. Uzyskiwanie przez partnerów zdolności do współdziałania z NATO w sferze operacji: pokojowe humanitarne inne

Status of Force Agreement PfP

Cenną inicjatywą NATO, mającą istotne znaczenie dla rozwoju „Partnerstwa dla Pokoju” było podpisanie w Brukseli w listopadzie 1995 r. między członkami NATO i innymi państwami uczestniczącymi w Partnerstwie dla Pokoju umowy dotyczącej Sił Partnerstwa dla Pokoju, tzw. SOFA Partnerstwa dla Pokoju (Status Force Agreement PfP). Roboczym forum „Partnerstwa dla Pokoju” jest Polityczno-Wojskowy Komitet Kierujący oraz Komórka Koordynacji Partnerstwa.

Indywidualne programy partnerstwa

W ramach „Partnerstwa dla Pokoju” poszczególne państwa podpisują indywidualne programy współpracy z NATO, w ramach których wykonywane są m.in. ćwiczenia wojskowe. Polska jako pierwsza podpisała tego typu dokument.

Linki zewnętrzne

• The Partnership for Peace programme. nato.int. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-23)].
• Polityka partnerska NATO
• Partnerstwo dla Pokoju. wojsko-polskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-13)].
• Współpraca NATO z państwami trzecimi